Το κακό με την Ιστορία είναι πως «δεν ξέρουμε τι θα γινόταν αν...». Δεν γνωρίζουμε, για παράδειγμα, πώς θα ήταν σήμερα η Ευρώπη χωρίς την ενοποίηση, αν θα κατρακυλούσε στους παλιούς εθνικούς ανταγωνισμούς που είχαν ως αποτέλεσμα δύο παγκοσμίους πολέμους και εκατομμύρια θύματα. Ο αφορισμός «έλα μωρέ, δεν γίνονται αυτά...» βασίζεται στην εμπειρία μιας γενιάς που δεν τα έζησε.
Το καλό όμως με την Ιστορία είναι ότι ξέρουμε τι έγινε στο παρελθόν και μπορούμε να προφυλαχθούμε καλύτερα για το μέλλον. Παλαιότερα, για παράδειγμα, υπήρχε ένα «σχέδιο Προμηθεύς» για την αντιμετώπιση της κομμουνιστικής απειλής, κάτι σαν σχέδιο Β΄ για τη «σωτηρία της Δημοκρατίας». Μην ξεχνάμε ότι η απειλή ήταν υπαρκτή. Μετά τον αιματηρό εμφύλιο πόλεμο ο φανφαρόνος της εποχής δήλωνε ότι «ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας δεν κατέθεσε τα όπλα, μονάχα τα έθεσε παρά πόδα» (17.10.1949), ενώ οι από Βορρά γείτονες δεν είχαν μόνο σοσιαλιστικά ιδεώδη, αλλά και εδαφικές βλέψεις. Ετσι κάποιος πρωθυπουργός της εποχής θα μπορούσε να πει: «Εμείς, ως κυβέρνηση, δεν είχαμε υποχρέωση να σχεδιάσουμε τις άμυνές μας, σε περίπτωση που αυτή η απειλή γινόταν πράξη; Οχι μόνο είχαμε το δικαίωμα, είχαμε υποχρέωση... Είναι σαν να βρίσκεται μια χώρα υπό πολεμική απειλή και να υπάρχει μεγάλη πιθανότητα απόβασης εχθρικών δυνάμεων στα πάτρια εδάφη κι εσείς να κατηγορείτε το επιτελείο της Αμυνας ως φιλοπόλεμο επειδή σχεδίαζε την άμυνα της χώρας σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο» (Αλέξης Τσίπρας 1.8.2015).
