Οι παγίδες του ασφαλιστικού για τους ελεύθερους επαγγελματίες ...

Εδώ ο δολοφόνος του Ελ. Επαγγελματός ατενίζει το έργο του... 

Πέρα από την εκτίναξη των συνολικών εισφορών που θα καλούνται να πληρώνουν όσοι επιτηδευματίες δηλώνουν τα πραγματικά τους εισοδήματα -μαζί με τους φόρους οι συνολικές κρατήσεις ανέρχονται ακόμη και στο 60%-65% του καθαρού εισοδήματος-, χιλιάδες ασφαλισμένοι που σήμερα πληρώνουν ένα πάγιο ποσό στον ΟΑΕΕ -μέτοχοι ανωνύμων εταιρειών που μετέχουν στο διοικητικό συμβούλιο, διαχειριστές ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών και ΕΠΕ, ομόρρυθμοι και ετερόρρυθμοι εταίροι- βρίσκονται αυτή τη στιγμή στον «αέρα», καθώς δεν υπάρχει σαφής εικόνα για το πώς θα υπολογίζονται οι ασφαλιστικές τους εισφορές. 

Τα προβλήματα δεν εντοπίζονται μόνο στις επιχειρήσεις: ο τρόπος με τον οποίο είναι διατυπωμένη η διάταξη για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών του πρώην ΟΑΕΕ ανοίγει και άλλα ζητήματα.

1. Ελεύθεροι επαγγελματίες κινδυνεύουν να πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές όχι βάσει του πραγματικού τους εισοδήματος αλλά βάσει των τεκμηρίων διαβίωσης, καθώς το ασφαλιστικό νομοσχέδιο αναφέρεται στο φορολογητέο εισόδημα. Φορολογητέο εισόδημα είναι το τεκμαρτό σε περίπτωση που αυτό ξεπερνά το πραγματικό. 
2. Οι επιτηδευματίες κινδυνεύουν να πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές με βάση το καθαρό αποτέλεσμα της προηγούμενης χρήσης. Δηλαδή, αν μια χρονιά έχουν κέρδη 20.000 ευρώ και την επόμενη ζημιές, τη χρονιά του αρνητικού αποτελέσματος θα είναι υποχρεωμένοι να καταβάλουν στο ασφαλιστικό ταμείο εισφορές με βάση τα κέρδη της προηγούμενης χρήσης. 
3. Οι επαγγελματικές δαπάνες έχουν πλέον διπλή σημασία. Βάσει των επαγγελματικών δαπανών θα μειώνεται όχι μόνο το φορολογητέο εισόδημα, κατά συνέπεια ο φόρος εισοδήματος, αλλά και οι ασφαλιστικές εισφορές. Επομένως, αν ένας ελεγκτής της εφορίας απορρίψει μια επαγγελματική δαπάνη, ο επιτηδευματίας θα καλείται να πληρώνει και πρόσθετους φόρους και περισσότερες εισφορές. 

Από τη μία το κίνητρο της φοροδιαφυγής μεγαλώνει (καθώς ταυτόχρονα θα γίνεται και εισφοροδιαφυγή) και από την άλλη μεγαλώνει η δύναμη του ελεγκτή της εφορίας.  Μια απλή «λογιστική διαφορά» (δηλαδή η απόρριψη μιας δαπάνης) μπορεί να μπλέξει τον επιτηδευματία σε μεγάλες οικονομικές περιπέτειες. 

Κοινή επιτροπή

Για την εξεύρεση λύσεων στα προβλήματα που θα ανακύψουν με την αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών, ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος αλλά και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφωνας Αλεξιάδης αποφάσισαν να προχωρήσουν στη σύσταση κοινής επιτροπής των δύο υπουργείων στην οποία εκτός από στελέχη των δύο υπουργείων θα μετέχουν και εκπρόσωποι των φορέων των ανεξάρτητων απασχολουμένων (γιατρών, μηχανικών, δικηγόρων) αλλά και του Οικονομικού Επιμελητηρίου. 

«Στόχος της επιτροπής θα είναι να μελετήσει και να διατυπώσει προτάσεις για τον εξορθολογισμό της εισφοροδοτικής ικανότητας των αυτοαπασχολουμένων αναφορικά με τα όσα προβλέπονται από τη νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση που προωθεί η κυβέρνηση» ανέφερε η σχετική ανακοίνωση. 

Ποιοι κερδίζουν

Ποιοι θα βγουν κερδισμένοι; Με βάση τους υπολογισμούς της «Ν», προκύπτουν τα εξής: Για εισόδημα 5.000 ευρώ ασφαλισμένος στην 1η κλάση του ΟΑΕΕ πληρώνει σήμερα 2.528,52 ευρώ, ενώ αν αφαιρεθούν και οι φόροι, το καθαρό αποτέλεσμα διαμορφώνεται στα 1.178,9 ευρώ. Με το νέο σύστημα οι εισφορές θα ανέρχονται στα 2.128 ευρώ αν ο ασφαλισμένος υποχρεωθεί να ασφαλιστεί και για την επικουρική σύνταξη ή στα 1.754 ευρώ χωρίς το επικουρικό. Το καθαρό αποτέλεσμα θα διαμορφώνεται στα 1.474,61 ευρώ συμπεριλαμβανομένων των εισφορών του επικουρικού και στα 1.752 ευρώ χωρίς το επικουρικό. Αρα όλοι οι ασφαλισμένοι με φορολογητέο αποτέλεσμα έως 5.000 ευρώ βγαίνουν κερδισμένοι. 

Εκτός όμως από τα τεχνικά ζητήματα, η επιτροπή θα πρέπει να εκτιμήσει και το οικονομικό κόστος της συγκεκριμένης αλλαγής, καθώς πλέον εκτός από τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων διακυβεύονται και τα φορολογικά έσοδα. 

Στο περιθώριο της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε την Παρασκευή ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος ανέφερε ότι με την αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού θα ευνοηθούν οι μικροεπιτηδευματίες και οι νέοι επιστήμονες, καθώς πλέον δεν θα πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές βάσει των ποσών που καθορίζονταν αυθαίρετα από τον ΟΑΕΕ, αλλά με αποκλειστικό κριτήριο το εισόδημά τους. 

Αυτό σημαίνει ότι εκατοντάδες χιλιάδες επιτηδευματίες που δηλώνουν ελάχιστα κέρδη, θα πληρώνουν τελικώς λιγότερες ασφαλιστικές εισφορές. 

Τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών που θα χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο των εργασιών της επιτροπής δείχνουν ότι σε σύνολο 293.000 ελεύθερων επαγγελματιών οι οποίοι εμφάνισαν στις φορολογικές δηλώσεις του 2015 φορολογητέα κέρδη 2,6 δισ. ευρώ, περίπου οι 200.000 δήλωσαν στην εφορία φορολογητέα κέρδη κάτω από 5.000 ευρώ ο καθένας. 

Κάτω από 10.000 ευρώ φορολογητέα κέρδη δηλώνουν 230.000 επαγγελματίες και όλοι αυτοί θα βγουν κερδισμένοι. Το πρόβλημα για το υπουργείο Εργασίας και το υπουργείο Οικονομικών είναι ότι αυτοί που θα κληθούν να πληρώσουν περισσότερα (από 20.000 ευρώ και πάνω) είναι μόλις 33.000 επαγγελματίες. 

Αυτοί όμως δηλώνουν το 1,9 δισεκατομμύριο ευρώ από το σύνολο των 2,6 δισ. ευρώ που δηλώνουν όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες. 

Αν υπό το βάρος των πολύ υψηλότερων εισφορών αυτοί οι επαγγελματίες αποκρύψουν εισοδήματα, τότε το Δημόσιο θα χάσει όχι μόνο ασφαλιστικές εισφορές αλλά και φόρο εισοδήματος, και εισφορά αλληλεγγύης και ΦΠΑ. 

Μόνο τα διαθέσιμα δεδομένα

Στο ίδιο άρθρο 48 παρ.6 του σχεδίου πρότασης για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση υπάρχει μία πρόβλεψη, με την οποία εμμέσως πλην σαφώς το υπουργείο Εργασίας αποδέχεται ότι αν μη τι άλλο δεν είναι εύκολη υπόθεση ο τρόπος επανυπολογισμού των συντάξεων, επειδή ενδέχεται να μην υπάρχουν ασφαλιστικά δεδομένα των συνταξιούχων.

Η συγκεκριμένη παράγραφος προβλέπει ότι «εφόσον διαπιστώνεται αιτιολογημένα ότι δεν υφίστανται πλήρη και ακριβή στοιχεία για το ύψος των συντάξιμων αποδοχών ή του εισοδήματος ως προς ορισμένα έτη ασφάλισης για το χρονικό διάστημα πριν από τη δημοσίευση του νόμου, για τον προσδιορισμό της ανταποδοτικής σύνταξης, κατά το άρθρο 8 παρ. 3, της εφάπαξ παροχής, κατά το άρθρο 16 παρ. 4, της επικουρικής σύνταξης κατά το άρθρο 50 ή για τον προσδιορισμό οποιασδήποτε άλλης παροχής, για τον προσδιορισμό των συντάξιμων αποδοχών ή του εισοδήματος του συνόλου του ασφαλιστικού βίου λαμβάνονται υπ’ όψιν μόνον τα διαθέσιμα στοιχεία».

Η «Ναυτεμπορική», έγκαιρα έχει επισημάνει ότι στο σύστημα ΑΤΛΑΣ του υπουργείου Εργασίας δεν έχουν ενταχθεί ακόμη τα ασφαλιστικά στοιχεία των δεκαετιών του 1970 και 1980. Συνεπώς, σε περίπτωση επανυπολογισμού των συντάξεων θα πρέπει οι υπάλληλοι των ασφαλιστικών ταμείων να ανατρέξουν πίσω στον χρόνο αναζητώντας φακέλους που κατατέθηκαν πριν από 30 ή και 40 χρόνια! Επειδή το υπουργείο Εργασίας γνωρίζει ότι κάτι τέτοιο είναι πρακτικά σχεδόν αδύνατο, αφήνει ανοιχτό το παράθυρο και για νέες αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων όσων δικαιούχων είναι σε αναμονή. Μόνο που δεν διευκρινίζεται πουθενά τι σημαίνει η φράση της παραγράφου 6 του άρθρου 48 «λαμβάνονται υπ’ όψιν μόνον τα διαθέσιμα στοιχεία». 

Από την έντυπη έκδοση της naftemporiki.gr