Χρόνια πολλά και ευτυχισμένο το 2013...

Το ευρύ κοινό στην Ελλάδα αντιλαμβάνεται τις χρηματιστηριακές αγορές ως μέσo ευκαιριακού πλουτισμού και κερδοσκοπίας. Αυτό είναι λάθος, γι’ αυτό οι κατεστραμμένοι είναι διαχρονικά περισσότεροι από τους διασωθέντες και ευεργετηθέντες.

Για αυτή τη στήλη, οι χρηματιστηριακές αγορές, εκτός του πεδίου συμμετοχής μέσω του αποταμιεύματος στην οικονομική ευημερία, είναι σημαντικότερες ως μέσo κατανόησης και ερμηνείας του κόσμου.

Yπό αυτό το πρίσμα, το 2014 έχει πολλές προϋποθέσεις να αποδειχτεί σαν μια χρονιά καμπής και για την Ελλάδα και για την Ευρώπη και κατά συνέπεια και για τον υπόλοιπο κόσμο. 

Στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα το 2012 είδαμε τα χαμηλά των χαμηλών κάτω από τις 500 μονάδες. Η αγορά προεξοφλούσε την πιθανότητα μιας κυβέρνηση της «παλαβής» αριστεράς με εκτεταμένες εθνικοποιήσεις και έξοδο από το ευρώ.

Στη συνέχεια όταν οι εκλογές ανέδειξαν νικητή το σαφώς φιλοευρωπαϊκό τόξο, η αγορά κινήθηκε ανοδικά καλύπτοντας μέρος των απωλειών.  Η Ελλάδα απέφυγε μια εκδοχή «Αιγυπτιοποίησης» των εξελίξεων με καταστρεπτικές συνέπειες για την ίδια και την ευρωζώνη. 

Αν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ εκφράζουν το παλιό που μας χρεοκόπησε, ο ΣΥΡΙΖΑ (και οι λοιπές μεταστάσεις «Τσουκαλάδων», «Μητρόπουλων», «Ψεκασμένων» και εκατομμυριούχων που δεν έχουν εργαστεί ποτέ εκτός συνδικαλισμού και κομματικών γραφείων...) εκφράζουν το παλαιότερο που αγωνίζεται να μην αλλάξει τίποτα απ΄ όσα μας χρεοκόπησαν...

Το 2013 η αγορά εμφάνισε άνοδο περί το 30% κυρίως προεξοφλώντας το πρωτογενές πλεόνασμα ως πρόφαση οι Ευρωπαίοι να προχωρήσουν σε μια γενναία αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.

Οι αποφάσεις για την αναδιάρθρωση θα δρομολογηθούν περί τα τέλη του 2014, αλλά αυτό απέχει σημαντικά σε αγοραίο χρόνο. Στο πρώτο τρίμηνο που θα επισημοποιηθεί το πρωτογενές πλεόνασμα είναι πολύ πιθανό να υπάρξει μια δημόσια υπόσχεση εκ μέρους των εταίρων. 

Στο σημείο της επιβεβαίωσης της επιτυχίας του στόχου που είχε τεθεί, είναι πολύ πιθανό να προκύψουν και οι πρώτοι κραδασμοί στη Χρηματιστηριακή αγορά. 

Το επόμενο κρίσιμο σημείο είναι οι διπλές (προς το παρόν εκλογές) του ερχόμενου Μαϊου. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών εντός και  εκτός Ελλάδας ενδέχεται να ανατρέψει ή να επιταχύνει εξελίξεις.

Μια μη διαχειρίσημη εκλογική διαφορά στην Ελλάδα υπέρ της αντιπολίτευσης, θα ανατρέψει τα δεδομένα και ενδεχομένως να επιβάλει πρόωρες βουλευτικές εκλογές στην πλέον κρίσιμη περίοδο, αυτής της έναρξης της διαπραγμάτευσης του χρέους.

Η επιβεβαίωση της επιτυχίας του πλεονάσματος σε συνάρτηση με τα στοιχεία των δημοσκοπήσεων που μπορεί να δείχνουν μια οριακή διαφορά υπέρ της αντιπολίτευσης, τόση όσο να επιβεβαιώνει και το δικό της αδιέξοδο, ενδεχομένως να συμβάλλει στην απόφαση για τριπλές εκλογές αντί των διπλών τον Μάιο.

Η αμφιβολία για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν είναι για τις προθέσεις της ηγετικής ομάδας προς μια ρεαλιστική σοσιαλδημοκρατική εκδοχή, αλλά η επάρκειά της να την διαχειριστεί, να την επιβάλλει και να αντιληφθεί πριν είναι αργά πως αυτή, δεδομένων των συνθηκών, δεν επαρκεί... Η Γαλλία δείχνει πως έχει ήδη χρεοκοπήσει και είναι θέμα χρόνου αυτό να γίνει ευρύτερα κατανοητό.

Και μόνο οι υπόνοιες για τα περισσότερα από τα παραπάνω σενάρια θα είναι αρκετές για την αγορά να δημιουργήσει προϋποθέσεις απότομων αναταράξεων.

Το πρωτογενές πλεόνασμα που έχει πετύχει η κυβέρνηση είναι σημαντική εξέλιξη, έστω και με τον μη βιώσιμο τρόπο που αυτό  επετεύχθη. 

Οι μεταρρυθμίσεις έχουν προχωρήσει ελάχιστα και το κράτος των κλεπτών, απατεώνων, κολλητών και κομματικών πελατών ζει και βασιλεύει. 

Τίποτα δεν έχει γίνει για να στηριχθεί η επιχειρηματικότητα και δη αυτή του εξαγωγικού τομέα που αποτελεί την εγγύηση της εξόδου από τις συνθήκες χρεοκοπίας.

Το ασφαλιστικό που αποτελεί κλειδί της εξόδου από το μοντέλο χρεοκοπίας όχι μόνο  δεν αντιμετωπίζεται με μακροπρόθεσμο σχεδιασμό σε συνάρτηση με τη βιωσιμότητα της παραγωγικής οικονομίας, αλλά με προσωρινά μπαλώματα.

Δεν είναι απίθανο τους επόμενους μήνες να μας προλάβει μια κατάρρευση ασφαλιστικών εισφορών και φορολογικών εσόδων, μεγέθη τα οποία συντηρούνται από τις μειούμενες καταθέσεις.

Ήδη, τους τελευταίους μήνες παρατηρείται πάλι το φαινόμενο απόσυρσης καταθέσεων με προορισμό τα σεντούκια... Αυτό αποτελεί το πλέον απαισιόδοξο σημάδι της αποτυχίας της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής. 

Για τη χρηματιστηριακή αγορά τούτο σημαίνει ψηλότερα οσονούπω και αναταράξεις στη συνέχεια ανάλογα με το σενάριο που θα επικρατήσει. Ανάλογα με τις εξελίξεις τα πλήγματα θα αφορούν περισσότερο τις μετοχές των τραπεζών και των υπό αποκρατικοποίηση εταιρειών. Θα αφορούν λιγότερο τις κατασκευαστικές καθώς τα μεγάλα έργα υποδομής έχουν δρομολογηθεί μαζί με τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και άρα τα ταμεία του κλάδου θα έχουν κάτι να εμφανίσουν στο τέλος του χρόνου, ασχέτως κυβέρνησης. 

Στην Ευρώπη

Οι πλέον αισιόδοξες εκτιμήσεις βλέπουν το ένα τρίτο του επόμενου ευρωκοινοβουλίου να αποτελείται από ευρωσκεπτικιστές δεξιούς και αριστερούς. Αυτό θα προκαλέσει αλυσιδωτές μεταβολές στους προσανατολισμούς πολλών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων σε μια περίοδο, λόγω διαπραγματεύσεων για αναδιάρθρωση ελληνικού χρέους που μας αφορά άμεσα.

Το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία εμφανίζεται στις δημοσκοπήσεις το μεγαλύτερο κόμμα, επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά τη φράση του Χάγιεκ, πως φασισμός είναι αυτό που ακολουθεί όταν αποκαλυφθεί πως ο σοσιαλισμός ήταν ψευδαίσθηση...

Η ανάδειξη των ερωσκεπτικιστών σε δύναμη στην Ευρώπη είτε θα επιταχύνει την μεγαλύτερη δημοσιονομική και πολιτική ενοποίηση, είτε  θα δρομολογήσει τη διάλυση της Ευρωζώνης. Μέχρι να ξεκαθαρίσει αυτό οι αγορές θα έχουν μάλλον μια ευκαιρία για προβληματισμό της γερμανικής και αμερικάνικης μη εξαιρουμένων.

Αν συνδυάσουμε αυτές τις εξελίξεις με τις ελληνικές που αναφέραμε παραπάνω η ένταση των ελληνικών εξελίξεων αυξάνεται περαιτέρω. 

Στον κόσμο

 

Στην μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου τα πράγματα πάνε καλύτερα σε σχέση με αυτές των υπόλοιπων ανεπτυγμένων δυτικών οικονομιών.

Η άνοδος των αγορών βέβαια στη Δύση που καταρρίπτουν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο τροφοδοτείται πρωτίστως από την επεκτατική νομισματική πολιτική της FED  και το ζητούμενο είναι αν η μείωση των ποσοτήτων αμερικανικών ομολόγων που αγοράζει κάθε μήνα δεν θα προκαλέσει κάποιους κραδασμούς.

Το ισχυρό χαρτί εκκίνησης ενός ενάρετου οικονομικού κύκλου στις ΗΠΑ στηρίζεται στην επανάσταση του σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου που θα αναδείξει τα επόμενα χρόνια τη χώρα σε μεγαλύτερη παραγωγό υδρογοναθράκων στον πλανήτη αλλά και το προβάδισμα της τεχνολογικής καινοτομίας.

Αυτό το σενάριο όμως δεν αναιρεί την ανάγκη μιας γενναίας χρηματιστηριακής διόρθωσης το 2014 στις δυτικές αγορές.

Πόσο μάλλον που σπάνια βρίσκεις πλέον αναλυτή και ειδήμονα να μην είναι αισιόδοξος.

Υπό το πρίσμα αυτό το 2014 θα ήταν αρκετά πιθανό να δούμε το χρυσό να γράφει καλύτερες αποδόσεις από τους χρηματιστηριακούς δείκτες, αντιστρέφοντας την εικόνα των τελευταίων ετών.

Συμπέρασμα 

Και για την Ελλάδα και για την Ευρώπη και για τη Δύση, το 2014 έχει αυξημένες πιθανότητες να αποδειχθεί μια χρονιά αναταράξεων για τις αγορές. Το πιθανότερο είναι πως οι αναταράξεις αυτές θα αποτελέσουν ευκαιρίες για τη συνέχεια και όχι μιας  ολοσχερούς ανατροπής...

Όπως ήταν ο τίτλος στο βασικό άρθρο του Κεφαλαίου το Σάββατο: «Καλή χρονιά και ευτυχισμένο το 2013...  καθώς το 2015 έχει περισσότερες πιθανότητες να αποδειχτεί καλύτερο από το 2014, χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχουν δει τα υψηλότερα του μεσοπρόθεσμου κύκλου που ξεκίνησε το καλοκαίρι που μας πέρασε.

Πριν ένα χρόνο ο τίτλος ήταν πάλι: Χρόνια πολλά και ευτυχισμένο το 2013...

Του Κ. Στούπα από το Capital.gr