O ΚΩΣΤΑΣ ΣΗΜΙΤΗΣ μίλησε...

Στην Ελευθεροτυπία.

Καθαρά θεωρητικό το πλαίσιο των ερωτημάτων και φυσικά θεωρητικές και οι απαντήσεις του πρώην Πρωθυπουργού.

Δυστυχώς δεν ετέθησαν ερωτήματα ώς προς τις ευθύνες της δικής του κυβέρνησης (αν έστω αναγνωρίζει κάποιες...) ούτε τι πρέπει να πράξει η κυβέρνηση ΣΗΜΕΡΑ που βρίσκεται σχεδόν σε αδιέξοδο...

Ολόκληρη  η συνέντευξη βρίσκεται παρακάτω για να βγάλετε μόνοι τα συμπεράσματά σας...

ΚΩΣΤΑΣ ΣΗΜΙΤΗΣ
«Οχι στην ευρωζώνη των δύο ταχυτήτων»
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΤΑΣΟ ΠΑΠΠΑ
«Η κάθε χώρα καλείται ν' αντιμετωπίσει μόνη της τις κερδοσκοπικές δυναμικές που θα υπάρχουν και θα εξακολουθούν να υπάρχουν στο μέλλον. Μόνη της δεν είναι όμως σε θέση. Χρειάζονται κοινές λύσεις σε πολλά θέματα που ξεπερνούν κατά πολύ το σημερινό πλαίσιο λειτουργίας της ΟΝΕ».
Ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης παρεμβαίνει στη δημόσια συζήτηση πρώτη φορά μετά την κατάθεση από την κυβέρνηση του προγράμματος σταθερότητας και ενώ έχει ξεκινήσει στην Ευρωπαϊκή Ενωση ο διάλογος για την αναζήτηση των μηχανισμών που θα τη βοηθήσουν να βγει με τις λιγότερες απώλειες από την οικονομική κρίση και ταυτοχρόνως θα την προστατεύσουν στο μέλλον.

*Κατά τον πρώην πρωθυπουργό, «η κρίση αμφισβήτησε τον κανόνα ότι κάθε κράτος ευθύνεται για την τύχη του». Ο κ. Σημίτης πιστεύει πως «πρέπει να υπάρξει κοινό πλαίσιο πολιτικής που θα συμβιβάζει τις διαφορετικές ανάγκες και θα βελτιώνει τη συνοχή της Ενωσης», θέτοντας ωστόσο ως προϋπόθεση «τη θεσμοθέτηση οικονομικής διακυβέρνησης».

*Θεωρεί ότι «η ευρωζώνη των δύο ταχυτήτων δεν αποτελεί λύση, θα είναι ένα λάθος επιπλέον στην ήδη ελλειμματική ΟΝΕ». Τάσσεται υπέρ του ευρωομολόγου και της δημιουργίας Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, «αρκεί να μην εμπλακεί η θέσπισή του σε απαγορευτικές διαδικασίες». Σ' ό,τι αφορά το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αναφέρει ότι « η απάντηση θα ήταν λάθος να αναζητηθεί σε αποδόμηση του κεκτημένου της Νομισματικής Ενωσης ή σε ανοχή του χάσματος που υπάρχει μεταξύ όσων την αποτελούν και του δόγματος "όποιος αντέξει". Το αναγκαίο βήμα για το μέλλον της Ευρώπης μπορεί να επιδιωχθεί είτε στο πλαίσιο της ΟΝΕ, είτε μέσω μιας ενισχυμένης συνεργασίας στην οποία θα συμμετέχουν όσοι το επιθυμούν».

* Με αφορμή τα προβλήματα της Ελλάδας έχει ξεκινήσει μια ευρύτερη συζήτηση για το χαρακτήρα της ευρωζώνης και για το μέλλον της. Τι πιστεύετε ότι πρέπει ν' αλλάξει; Μπορεί να δημιουργηθεί ευρωζώνη δύο ταχυτήτων;

- Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου 2009 αποφάσισε σειρά μέτρων για την πρόληψη κρίσεων. Θεσμοθέτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου με κύριο άξονα τη βελτίωση ή καθιέρωση ελέγχων για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην Ενωση. Ομως το πρόβλημα δεν λύθηκε έτσι. Οι κερδοσκοπικές δυναμικές εξακολουθούν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν και στο μέλλον. Η κάθε χώρα καλείται να τις αντιμετωπίσει μόνη της με δικά της μέσα. Μόνη της δεν είναι όμως σε θέση. Χρειάζονται κοινές λύσεις σε πολλά θέματα που ξεπερνούν κατά πολύ το σημερινό πλαίσιο λειτουργίας της ΟΝΕ. Η ΟΝΕ ολοκλήρωσε τη νομισματική ενοποίηση, ενώ άφησε ανολοκλήρωτη την οικονομική ενοποίηση. Η υφιστάμενη διαφοροποίηση των επιπέδων ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας των χωρών της Ενωσης διεύρυνε το χάσμα μεταξύ βορρά και νότου, γεγονός που διασκεδάστηκε από την ασφάλεια που παρείχε το ευρώ. Η νομισματική σταθερότητα δημιούργησε επίσης την εντύπωση μιας δυνατότητας δανεισμού δίχως αναστολές με επίπτωση τις σοβαρές δημοσιονομικές ανισορροπίες. Τα περισσότερα κράτη-μέλη της ΟΝΕ υπερασπίζονται τον κανόνα της μη διάσωσης κράτους-μέλους από τα άλλα κράτη σε περίπτωση κρίσης. Επιμένουν στην αυστηρή πειθαρχία στις θεσπισμένες ρυθμίσεις που περιορίζουν την κοινοτική αλληλεγγύη. Ομως τελικά η κρίση αμφισβήτησε τον κανόνα ότι κάθε κράτος ευθύνεται για την τύχη του. Αμφισβήτησαν κατ' επέκταση τον τρόπο λειτουργίας της ΟΝΕ αλλά και την αξιοπιστία του ευρώ ως ισχυρού διεθνούς αποθεματικού νομίσματος. Υπάρχουν διαφορετικές οικονομικές πραγματικότητες σε κάθε χώρα και διαφορετικές προσεγγίσεις για το τι πρέπει να γίνει. Αμεσα δεν μπορεί να εμαρμοστεί ενιαίος τρόπος χειρισμού της κρίσης. Οπου η κρίση συνεχίζεται η κρατική παρέμβαση είναι αναγκαία. Αν τα ελλείμματα έχουν ξεπεράσει το επίπεδο που εξασφαλίζει λογικό κόστος χρηματοδότησης, χρειάζεται αλλαγή πολιτικής και δημοσιονομική σταθεροποίηση. Ομως σταθερότητα νομίσματος και προοπτικές ανάπτυξης θα υπονομεύονται αμοιβαία, αν δεν υπάρξει κοινό πλαίσιο πολιτικής που θα συμβιβάζει τις διαφορετικές ανάγκες και θα βελτιώνει τη συνοχή της Ενωσης. Χωρίς τη θεσμοθέτηση οικονομικής διακυβέρνησης μια τέτοια πολιτική δεν μπορεί να υπάρξει. Η ευρωζώνη των δύο ταχυτήτων δεν αποτελεί λύση. Δεν θα μπορέσει να αντιμετωπίσει τις πραγματικές αιτίες των ανισορροπιών και τις διαφορές μεταξύ βορρά και νότου της Ενωσης. Θα είναι ένα λάθος επιπλέον στην ήδη ελλειμματική ΟΝΕ.

*Πολλοί μιλούν για την ανάγκη μεγαλύτερου συντονισμού πολιτικών, ιδιαίτερα στον τομέα της οικονομικής πολιτικής και της μεταβίβασης πόρων. Ποια είναι η γνώμη σας;

-Η οικονομική διακυβέρνηση πρέπει να έχει ακριβώς αυτόν τον στόχο. Ολοι συμφωνούν ότι μετά την πάροδο της κρίσης η οικονομική ανάπτυξη θα γίνεται με μικρότερους ρυθμούς εκείνων που γνωρίζαμε πριν από λίγα χρόνια. Η μείωση των φορολογικών εσόδων, η απορρόφηση πόρων για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους, η αναγκαστική καθήλωση των μισθών και οι κοινωνικές συγκρούσεις θα επιδρούν αρνητικά στην προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας. Η θέσπιση μιας κοινής ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής θα συνέβαλλε στην ταχύτερη υπέρβαση των αρνητικών συνεπειών. Συνήθως προβάλλεται ως άμεση αναγκαιότητα ο συντονισμός της φορολογικής πολιτικής. Σωστό, όμως δεν αρκεί. Χρειάζεται προσανατολισμός του χρηματοπιστωτικού συστήματος προς την ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας και δραστικός περιορισμός των πρακτικών του εύκολου κέρδους. Στόχος της κοινής πολιτικής πρέπει να είναι η αύξηση των μακροπρόθεσμων επενδύσεων, η υποβοήθηση της παραγωγικής δραστηριότητας, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η δημιουργία θέσεων εργασίας, η διάδοση της γνώσης, η βελτίωση των συστημάτων κοινωνικής στήριξης και η οικολογική ισορροπία. Το ζήτημα της χρηματοδότησης αποτελεί μια βασική παράμετρο. Τα ευρωπαϊκά ομόλογα είναι μία απάντηση σε αυτή την ανάγκη. Η δημιουργία του συζητούμενου ευρωπαϊκού νομισματικού ταμείου επίσης, αρκεί να μην εμπλακεί η θέσπισή του σε απαγορευτικές διαδικασίες.

*Πώς βλέπετε το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης;

-Η κρίση έφερε στην επιφάνεια τις αδυναμίες της Ενωσης: Την ανολοκλήρωτη ΟΝΕ, την ελλειμματική στρατηγική της Λισαβόνας, τον διακυβερνητικό χαρακτήρα στον τρόπο λειτουργίας και λήψης αποφάσεων. Εδώ έγκειται κυρίως η αιτία της αδυναμίας της Ενωσης να ανταποκριθεί στις προκλήσεις και δευτερευόντως στο Σύμφωνο Σταθερότητας της ΟΝΕ. Η απάντηση θα ήταν λάθος να αναζητηθεί σε αποδόμηση του κεκτημένου της Νομισματικής Ενωσης ή σε ανοχή του χάσματος που υπάρχει μεταξύ όσων την αποτελούν και του δόγματος «όποιος αντέξει». Και στα δύο σενάρια η ευρωζώνη θα αποδυναμωθεί. Η Ενωση θα χάσει το μεγαλύτερο μέχρι τώρα επίτευγμά της, με όλες τις πολιτικές και οικονομικές συνέπειες. Χρειάζονται βήματα προς τα εμπρός. Το ισχυρό ευρώ απαιτεί τον περιορισμό των εθνικών αυτονομιών στο πεδίο της οικονομικής πολιτικής. Χρειάζεται μια οικονομική διακυβέρνηση που θα λύνει προβλήματα, θα ισχυροποιεί τα κράτη-μέλη, θα δίνει ουσιαστικό ρόλο στην Ενωση ως παίκτη στο παγκόσμιο σύστημα και θα διαθέτει τις ιδέες και τα μέσα για να αντιμετωπίζει τις παγκόσμιες προκλήσεις. Αυτό το τόσο αναγκαίο βήμα για το μέλλον της Ευρώπης μπορεί να επιδιωχθεί είτε στο πλαίσιο της ΟΝΕ είτε μέσω μιας ενισχυμένης συνεργασίας στην οποία θα συμμετέχουν όσοι το επιθυμούν.