Μεγάλων εθνικών ευεργετών εγκώμιον ...

Μεγάλος είναι ο αριθμός εκείνων που διακατέχονται από αισθήματα προσφοράς, αλλά ελάχιστα εισοδήματα έχουν για να στηρίξουν οικονομικά συνανθρώπους και έργα πολιτισμού. Πολύ περισσότεροι είναι μάλλον εκείνοι που διαθέτουν μεγάλο πλούτο αλλά μηδαμινή διάθεση προσφοράς. Ελάχιστοι απομένουν που συνδυάζουν και τα δύο χαρακτηριστικά. Ανάμεσα σε αυτούς ξεχωρίζουν οι μεγάλοι εθνικοί ευεργέτες. Και ιδιαίτερα επίκαιρος αναδεικνύεται ο αείμνηστος Σταύρος Νιάρχος με τους κληρονόμους του. Και εμβληματικό το διπλό πολιτιστικό συγκρότημα που δημιούργησε το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο δέλτα του Φαλήρου: το νέο σύνθετο υπερσύγχρονο κτίριο για ιδιόκτητη στέγαση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και η υπό περάτωση Εθνική Βιβλιοθήκη, με τεράστιο περιβάλλοντα χώρο αναψυχής και άθλησης.



Ιδιαίτερα αξιομνημόνευτο είναι το γεγονός ότι στην ιδιωτική πρωτοβουλία οφείλει η ελληνική κοινωνία τα σημαντικότερα πολιτιστικά έργα, όπως το εμβληματικό Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (και το αντίστοιχο της Θεσσαλονίκης) που δρομολόγησαν με την περιουσία τους οι Αλεξάνδρα Τριάντη και Λάμπρος Ευταξίας και ολοκλήρωσαν με υπερπροσπάθεια ο αείμνηστος Χρήστος Λαμπράκης και ο Σύλλογος «Φίλοι της Μουσικής» με την ευτυχή σύμπραξη και στήριξη του κράτους. Σημαντική η συνεισφορά και του έτερου βαθύπλουτου πλοιοκτήτη Αριστοτέλη Ωνάση και των κληρονόμων του με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, το σωτήριο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, υποτροφίες κ.ο.κ. Λιγότερο γνωστή αλλά πολυσχιδής η προσφορά του Ιδρύματος Μποδοσάκη που συνεστήθη εν ζωή από τον μεγαλοφυή Μποδοσάκη Αθανασιάδη, πρωταγωνιστή της εκβιομηχάνισης της χώρας τον 20ό αιώνα, τον οποίο πολέμησαν ζηλόφθονες πολιτικοί και ψευτοπροοδευτικές δυνάμεις, με αποκορύφωμα τη δολοφονία του ανιψιού του Αλέξανδρου Αθανασιάδη από τη «17 Νοέμβρη» και τον αμετανόητο τρομοκράτη Κουφοντίνα. Σημαντική η πολιτιστική προσφορά και των Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη, της Αλίκης Περρωτή που χρηματοδότησε την ίδρυση του Κωνσταντοπούλειου Νοσοκομείου, του Νικόλαου Παπαγεωργίου που ίδρυσε το ομώνυμο νοσοκομείο στη Θεσσαλονίκη, της Μαριάννας Βαρδινογιάννη με την «Ελπίδα» για τα παιδιά με καρκίνο και πλήθος άλλων που με αφιλοκερδή γενναιοδωρία προσφέρουν προς τους αναξιοπαθούντες και τον πολιτισμό στη χώρα μας. Και ας αντιμετωπίζονται κατά κανόνα με καχυποψία ή ακόμα και εχθρότητα, όπως άλλωστε και ο αυτοδημιούργητος πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, ο Μπιλ Γκέιτς, που διαθέτει κάθε χρόνο πολλά δισεκατομμύρια δολάρια για προσφορά στην καταπολέμηση ασθενειών, ιδιαίτερα στην Αφρική, και για πολιτιστικά έργα, ακόμα και στην Ελλάδα, όπου χρηματοδότησε την εμβληματική Δημόσια Βιβλιοθήκη Βέροιας.

Είναι προφανές ότι οι αναφορές μου σε ευεργέτες της τελευταία εκατονταετίας είναι ενδεικτικές με σημαντικότατες παραλείψεις ελλείψει χώρου. Κύριος στόχος μου να αναδείξω τα ευγενή αισθήματά τους και την εύλογη αναγνώριση προς τις σημαντικές αυτές προσωπικότητες, που θεώρησαν και πιστεύουν ότι οφείλουν μέσω της περιουσίας τους να συμπαρίστανται στον πλησίον και να καλλιεργούν τον πολιτισμό. Και για να επιστρέψω στην επίκαιρη αφορμή αυτού του σημειώματος, επιβάλλεται να υπογραμμίσω ότι το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που συμπλήρωσε 20 χρόνια δράσης, έχει διαθέσει από το 1996 έως σήμερα συνολικά 1,56 δισεκατομμύρια ευρώ μέσω 3.646 δωρεών προς μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς σε όλον τον κόσμο για τέχνη και πολιτισμό, παιδεία, υγεία και αθλητισμό και κοινωνική πρόνοια. Θα επανέλθω στο θέμα, μια και το ξεκίνησα.

Του Γ. Μαρίνου στο Βήμα