Γιάννης Μηλιός ο Δάσκαλος!

Μ​​ε όλες τις ιστορίες υπάρχει ένα θύμα. Τον αναγνωρίζεις από την αρχή, κάτι στη φάτσα του, το στυλ, τον αέρα του, σε προϊδεάζουν ότι ο συγγραφέας τον έχει βάλει εκεί για να πεθάνει νωρίς. Αν πρόκειται, λ.χ., για θρίλερ σε θερινό κινηματογράφο, μόλις τον καταλάβεις σκύβεις στο αυτί της γυναίκας σου και ψιθυρίζεις: «Αυτόν δεν τον βλέπω να τη βγάζει μέχρι το διάλειμμα».

Η περίπτωση αυτή στον ΣΥΡΙΖΑ είναι του Γιάννη Μηλιού. Ποιο διάλειμμα, όμως, πού να το προλάβει ο δόλιος; Η αποτυχία του μόνον με τους όρους των κόμιξ περιγράφεται: ο Μηλιός ήταν μία μεγαλοπρεπής ρουκέτα που εκτοξεύθηκε μέχρι τα δύο μέτρα, έκανε ένα θλιβερό «πλοπ» και καρφώθηκε στο έδαφος. Ξεκίνησε ως ο μέγας γκουρού της οικονομικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ που, υποτίθεται, θα κατελάμβανε καίρια θέση στο οικονομικό επιτελείο όταν ο ΣΥΡΙΖΑ θα γινόταν κυβέρνηση και δεν κατάλαβε για πότε ο σαρδανάπαλος με το ξυρισμένο κρανίο¹ του έφαγε τη θέση και τον ξαπόστειλε.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε κυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ και ο Μηλιός, επιλαχών στην Ευρωβουλή, έμεινε άπραγος εκτός της κοσμογονίας. Εμεινε να κοιτάζει το άπειρο με το χαρακτηριστικό βλέμμα της αταραξίας και, ενδεχομένως, να συλλογίζεται ή, καλύτερα, να συλλογάται το μέλλον της Αριστεράς. Ταρατατζούμ!

Χθες, ο Γιάννης Μηλιός «έσπασε τη σιωπή του» και ελπίζω ότι δεν είμαι ο μόνος που αντελήφθην τον κρότο, ειδάλλως γράφω στον βρόντο. Μέσω περισπούδαστου άρθρου του, λοιπόν, εμφανίσθηκε ξανά, για να ενισχύσει το μέτωπο αντιευρωπαϊστών, δραχμιστών, κομμουνιστών και να κατακεραυνώσει τη στροφή της 13ης Ιουλίου, Συμπτωματικό και μόνον, βέβαια, ότι η εκδήλωση του αντιευρωπαϊκού μένους του σημειώνεται, αφού ο Νίκος Χουντής κατοχύρωσε τη θέση του επιλαχόντος στην Ευρωβουλή. (Εφυγε, με την καλή έννοια, από την Ευρωβουλή, ο Μανόλης Γλέζος ― για όσους δεν το πήραν είδηση...). Αλλά, ακόμη και αν ο αφανής Χουντής έμενε στην κυβέρνηση, είμαι βέβαιος ότι ο Μηλιός δεν θα καταδεχόταν να πάει στην Ευρωβουλή. Οπως τον καταλαβαίνω εγώ τουλάχιστον, με το ένστικτο μου, δεν τον κάνω για άνθρωπο που έχει ανάγκη από δέκα ψωροχιλιάδες ευρώ τον μήνα. Δεν το πιστεύω· αρνούμαι και να το ακούσω.

Με τη χθεσινή τοποθέτησή του, όμως, ο Γιάννης Μηλιός προσέφερε στο κοινό μια παιδευτικού χαρακτήρα υπηρεσία (είναι και καθηγητής στο ΕΜΠ, ας μην ξεχνάμε), τουλάχιστον σε όσους έχουν το ενδιαφέρον να διαβάσουν το κείμενό του. Υποστηρίζει, εν ολίγοις, ότι το εναλλακτικό σχέδιο για έξοδο από το ευρώ υπήρχε, αλλά δεν εφαρμόσθηκε· και, επειδή δεν εφαρμόσθηκε, ο ισχυρισμός ότι δεν υπήρχε είναι άτοπος. Οπερ έδει δείξαι!

Καταχρώμενος των κανόνων της λογικής προκειμένου να υπηρετήσει τον δογματισμό του, ο Γιάννης Μηλιός διαπράττει ένα τεράστιο λογικό σφάλμα: μπερδεύει τις κατηγορίες των εννοιών με τις οποίες ταξινομούμε τον κόσμο και καταλήγει να συγκρίνει το πραγματικό με το φανταστικό.

Η εναλλακτική που περιγράφει στο άρθρο του είναι ένα σύνολο μέτρων διά των οποίων η οικονομία θα μετασχηματιζόταν αμέσως σε σοσιαλιστική. Είναι, με άλλα λόγια, τα μέτρα που είχαν περιλάβει στο παλιό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ οι φαντασιόπληκτοι και βαθιά κομμουνισμένοι συντάκτες του. Ενα πρόγραμμα, θυμίζω, το οποίο είχε γραφεί για πλάκα ―με την έννοια, δηλαδή, ότι έπρεπε κάπως να ξεδώσουν αυτοί που το έγραψαν―, καθώς επρόκειτο για παρεμβάσεις που θα ήταν αδύνατο να γίνουν στο πλαίσιο της συμμετοχής της χώρας στην Ε.Ε. και των συμβατικών δεσμεύσεών της. Η εναλλακτική που εννοεί ο Γ. Μηλιός ήταν το προϊόν ανθρώπων που αερολογούν, αψηφώντας την πραγματικότητα. Η εφαρμογή της και μάλιστα μέσα σε πέντε μήνες, όπως θα ήθελε ο Γ. Μηλιός, θα μπορούσε να γίνει μόνο αν είχε προηγηθεί επανάσταση, εξέγερση, εμφύλιος, πείτε το όπως θέλετε ― πάντως, όχι εκλογές σε μια χώρα της Δύσης! Συνοψίζω: η εναλλακτική του Γ. Μηλιού υπήρχε μόνο στο χαρτί και στο κεφάλι του· η πρόταση των εταίρων να διαλέξουμε τη μορφή του Grexit που προτιμάμε ήταν απολύτως πραγματική.

Ποιο είναι, λοιπόν, το μάθημα που μας εδίδαξε ο δάσκαλος ο Γιάννης ο Μηλιός; Οτι ο δογματισμός, καθώς και η διαστροφή της λογικής που τον υπηρετεί, είναι η τέλεια κάλυψη της πνευματικής ανεπάρκειας. Αν δεν σου αρέσει η αβεβαιότητα της πραγματικότητας, αν δεν τα βγάζεις πέρα μαζί της, τότε διαλέγεις τη μορφή του θρησκευτικού ή πολιτικού δόγματος που σου ταιριάζει και ησυχάζεις. Πάντως, εύγε του Γιάννη του Μηλιού, του δάσκαλου! Με τέτοιο μυαλό, και εδώ που έφθασε είναι αξιοθαύμαστος...

ΥΓ.: Παρόμοια με του Γ. Μηλιού, ως προς την ελαφρότητά της, είναι και η θέση που εκφράζουν οι Λαφαζανιστές διά του Iskra. Για να το πω απλά, κατηγορούν τους Τσιπριστές ότι δεν είχαν Σχέδιο Β΄, ενώ οι ίδιοι είχαν. Και λοιπόν; Κι εγώ έχω ένα Σχέδιο Β΄ που ισχύει για τον καθένα μας: να βουτήξουμε από το παράθυρο στο κενό και ―ω, του θαύματος!― να μεταβώμεν εις τόπον χλοερόν, ένθα ουκ έστι λύπη, ου πόνος, ου στεναγμός. Μπορεί να το πάρει κανείς στα σοβαρά ως «σχέδιο»;

¹ Αντιλαμβάνεσθε ποιον εννοώ. Εχω ορκισθεί να μην αναφερθώ ποτέ ξανά ονομαστικώς στο πρόσωπό του, παρά μόνον διά γλαφυρών περιφράσεων...


Του Στ. Κασιμάτη από την Κ.