Απελευθέρωση αγοράς ενέργειας: Φθηνότερο ή ακριβότερο ρεύμα;

Με αφορμή το σπάσιμο της ΔΕΗ σε «μικρή» και «μεγάλη» για να πωληθεί σε ιδιώτες επενδυτές η «μικρή» ακούμε και διαβάζουμε επιχειρήματα όσων αντιστέκονται στην ιδιωτικοποίηση που αναφέρουν ότι σε όποια χώρα ιδιωτικοποιήθηκε η κρατική ΔΕΗ, πραγματοποιήθηκαν μεγάλες αυξήσεις ρεύματος.

Ουδέν αναληθέστερο.

Η ΔΕΗ σήμερα


Σύμφωνα με τα αποτελέσματα Α Τριμήνου 2014 (Πηγή στο σάιτ της ΔΕΗ) η ΔΕΗ εμφάνισε:
Κύκλο εργασιών 1,489 δις €
Χρέος εταιρείας 4,6 δις € (!!!)
ΕΒΙΤDA 309,4 εκ €
Καθαρά κέρδη 81,3 εκ € (!!!)
Κόστος μισθοδοσίας 248,3 εκ €
19.049 εργαζόμενους
Μέσο κόστος ανά εργαζόμενο 4.340 € (!!!) τον μήνα
Είναι προφανές ακόμα και σε πρωτοετή φοιτητή οικονομικών ότι η ΔΕΗ ως κρατική εταιρεία, σε καθεστώς μονοπωλίου, έχει αποτύχει παταγωδώς. Άλλη μια περίπτωση δηλαδή που το κράτος αποτυγχάνει ως επιχειρηματίας. Και πώς να μην αποτύχει η ΔΕΗ όταν συνδιοικείται από τους συνδικαλιστές της ΓΕΝΟΠ που εκπροσωπούνται στο ΔΣ (βλ μέσος μισθός 4.340€).

Με απλή αναλογική το κόστος μισθοδοσίας για το 2014 κυμανθεί σε περίπου 1 δις€ (λογικό αν κρίνουμε βάση της μισθοδοσίας Α τριμ).

Εάν οι μισθοί στην ΔΕΗ ήταν στο μισό από ότι τώρα, δηλαδή 2.170€ (μισθός ιδιαίτερα υψηλός για τα σημερινά δεδομένα) το κόστος ηλεκτρισμού που θα πλήρωναν οι καταναλωτές στην Ελλάδα θα ήταν μικρότερο κατά 500 εκ €.

Αν σε αυτό προσθέταμε την παύση της πληρωμής 500 εκ € τον χρόνο από τον κρατικό προϋπολογισμό σε συνταξιούχους ΔΕΗ πλέον τον κανονικών εισφορών τους(!!!) τότε θα μιλάγαμε για ετήσιο όφελος των καταναλωτών 1 δις € που θα οδηγούσε σε σημαντικά φθηνότερο ρεύμα για όλους.

Ακόμα προτιμότερη ωστόσο είναι η λύση της ιδιωτικοποίησης η οποία εφόσον γίνει σωστά θα επιφέρει μείωση τιμών και βελτίωση ποιότητας υπηρεσιών μέσω του ανταγωνισμού.

Οι επαναστάτες κατά της ιδιωτικοποίησης κραυγάζουν ότι ιδιωτικοποίηση = αυξήσεις στο ρεύμα

Τι ισχύει στην Ευρώπη
Στο Eurelectric.org μπορούμε να δούμε τον βαθμό απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Διαπιστώνουμε ότι και εδώ η Ελλάδα είναι ουραγός:

Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας δεν οδηγεί υποχρεωτικά σε αυξήσεις;
Τουναντίον, μάλλον το αντίστροφο συμβαίνει.

Ας δούμε δύο παραδείγματα που αφορούν το ρεύμα νοικοκυριών


Ο πίνακας αριστερά συγκρίνει τις αυξήσεις στις τιμές ρεύματος σε συνάρτηση με την αύξηση του κατά κεφαλή ΑΕΠ την περίοδο 2000-2012 (στοιχεία από εδώhttp://www.eurelectric.org/factsdb/ και Eurostat). Τα χρώματα των χωρών αντιστοιχούν στον παραπάνω χάρτη που δείχνει την συγκέντρωση της αγοράς ενέργειας. Δηλαδή Πορτοκαλί μονοπώλιο, Μπλέ 80% συγκέντρωση, Πορτοκαλί 60% συγκέντρωση, Πράσινο λιγότερο από 50% συγκέντρωση
Διακρίνουμε σχεδόν καθολικές πρωτιές αυξήσεων στο ρεύμα σε χώρες με συγκέντρωση της αγοράς και μικρότερες σε όσες έχουν έστω και μερική απελευθέρωση.

Ειδικά για την Ελλάδα βλέπουμε τριπλάσια αύξηση της τιμής που πληρώνουμε στην κρατική μονοπωλιακή ΔΕΗ σε σχέση με την αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ.

Επίσης διακρίνουμε υψηλές θέσεις για τις Σκανδιναβικές χώρες (πλην Νορβηγίας που η αύξηση του κόστους συμβαδίζει με την αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ). Ωστόσο πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι στην περιοχή δεν είναι ιδιαίτερα εφικτή η πρόσβαση σε ηλιακή ενέργεια (φωτοβολταικά κτλ) που είναι φθηνότερη. 


Όσοι χρησιμοποιούν το αστείο επιχείρημα ότι στην Ελλάδα η ΚwH είναι 0,10 ενώ στην Γερμανία 0,14 θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη και την διαφορά στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ.
Δηλαδή πόσο κοστίζει το ρεύμα σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημα;
Ελλάδα 18.000 € με 0,10 KwH
Γερμανία 33.000 € με 0,14 KwH.
Γίνεται κατανοητό ότι αναλογικά, οι Γερμανοί πληρώνουν πολύ φθηνότερο ρεύμα από εμάς. Aν το κόστος ρεύματος στην Γερμανία ήταν αντίστοιχο με το δικό μας θα έπρεπε να πληρώνουν 0,183 την KwH ή 31% ακριβότερα!

Σε γενικές γραμμές, όσο ακριβότερο το κατά κεφαλήν ΑΕΠ (άρα και το κόστος ζωής) τόσο ακριβότερο το ρεύμα (με κόκκινο στον πίνακα η Ελλάδα).



Επίλογος
Από τα παραπάνω είναι σαφές ότι σε γενική βάση απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας οδηγεί (πλην συγκεκριμένων περιπτώσεων) σε φθηνότερο ρεύμα.

Στην Ελλάδα η κρατική ΔΕΗ δεν παράσχει φθηνό ρεύμα, δεν παράσχει ποιοτικές υπηρεσίες στους πελάτες της. Καιρός αυτό να αλλάξει. 

IL από την Μονταζιέρα