Το «σύνδρομο της Ντόρας»...

Μην ψάχνετε μάταια κάποιον λίβελο κατά της κυρίας Μπακογιάννη στις επόμενες γραμμές λόγω του τίτλου. Αλλα θα πω. Πολιτικά πάντα. Παρά τις πολιτικές διαφορές, δεν θα ξεχάσω το τηλεφώνημα αλληλεγγύης εκ μέρους της, όταν πριν από κάποιες εβδομάδες οι «επαναστάτες» πήγαν να βάλουν μπουρλότο στο γραφείο μου, με μένα μέσα. Και πάντα στο αρβανίτικο κεφάλι μου σημειώνω, ανεξίτηλα, τις παρουσίες και τις απουσίες στα δύσκολα.

Το 2009 η Ντόρα είχε μαζί της σχεδόν το σύνολο των συγκροτημάτων, των βουλευτών, των δημάρχων, των κομματικών οργανώσεων. Οι δημοσκοπήσεις που έβγαιναν απεικόνιζαν υπέρ της μια εικονική πραγματικότητα· και την αποκαλώ εικονική, διότι το αληθινό εκλογικό σώμα τις κουρέλιασε στην κάλπη. Εχασε. Η ίδια κι οι συνεργάτες της δεν έπιασαν τον παλμό στην κοινωνία και παγιδεύτηκαν στην ίδια τους την προπαγάνδα για σαρωτική διαφορά υπέρ της, για έναν περίπατο που δεν έγινε. Αυτοί δε που έφτιαχναν μια δημοσκοπική φαντασιακή συμπεριφορά ενός φαντασιακού κοινωνικού σώματος δεν της προσέφεραν καλή υπηρεσία. Αυτά είναι πλέον Ιστορία.



Από τότε κύλησε πολύ νερό στ’ αυλάκι και έπειτα από περιπετειώδεις εξελίξεις -«φύγε εσύ, έλα εσύ»- βρεθήκαμε όλοι ή μάλλον σχεδόν όλοι στο ίδιο στρατόπεδο. Το χρήσιμο όμως για άπαντες συμπέρασμα από το σύνδρομο του εγκλωβισμού σε μια εικονική κι ευχάριστη πραγματικότητα είναι απλό: Μπορεί να σε επαινούν τα καθεστωτικά ΜΜΕ, τα ίδια που για χρόνια σε λοιδορούσαν κι έκαναν σουρωτήρι την πλάτη σου από τις μαχαιριές. Μπορεί να στοιχίζονται πίσω σου οι τράπεζες, οι επιχειρηματικοί όμιλοι, οι εκδότες, οι «βαριοί» αναλυτές και οι ξένοι, που πριν ήταν καχύποπτοι ή και εχθρικοί. Το πρόβλημα είναι ότι οι ξένοι δεν ψηφίζουν στην Ελλάδα κι ελάχιστα επηρεάζουν την ψήφο του Γιάννη, της Μαρίας και του μπαρμπα-Γιώργου ή της κυρα-Λένης. Οπως λένε κι οι Γιάνκηδες, «all politics are local politics». Οι δε εκδότες, ο Πρετεντέρης, ο Παπαχελάς, ο ευφυώς και διασκεδαστικά δηλητηριώδης Κασιμάτης, κι όλο το λεγόμενο μιντιακό και οικονομικό «σύστημα», κι αυτοί από μια ψήφο έχουν. Ιδια κι απαράλλακτη, ισοβαρή με αυτή ενός απελπισμένου ανέργου, ενός θυμωμένου στρατιωτικού, ενός αφανισμένου μικρομεσαίου, του τελευταίου βοσκού στην Πίνδο ή ενός ψαρά στα Κουφονήσια. Κι όλοι μαζί οι μεγαλόσχημοι «συστημικοί» άντε να γεμίζουν δέκα λεωφορεία. Το μέγα πλήθος είναι ανώνυμο, στους δρόμους, σε σπίτια με προβλήματα, στους εργασιακούς χώρους κι ένα μεγάλο μέρος του, δυστυχώς, στην ανεργία.

Κι οι δημοσκοπήσεις, ειδικά στους περίεργους κι άγριους καιρούς μας, είναι αμφίβολο εάν και κατά πόσον απεικονίζουν ή μπορούν να απεικονίσουν την πραγματική βούληση των πολιτών και αν επίσης μπορούν να είναι ο μπούσουλας για τους σχεδιασμούς σου ή έστω την αξιόπιστη αντίληψη της πραγματικότητας. Εδώ δεν μπορούσαν το 2009, θα μπορούν τώρα, ύστερα από όσα έγιναν και την κρίση αξιοπιστίας όλου του συστήματος;

Ο λόγος, απλός. Ελεγε σε πολύ σοβαρό φίλο από τον δημοσιογραφικό χώρο ένας προβληματισμένος κι ολίγον απελπισμένος μεγαλοδημοσκόπος ότι για να κάνουν μια έρευνα σε δείγμα 1.000 ατόμων παίρνουν 20.000 τηλέφωνα! Ο κόσμος, όταν δεν τους βρίζει και δεν το κλείνει, στη συντριπτική πλειονότητά του απλώς δεν απαντάει, κρατάει κλειστά τα χαρτιά του. Ετσι, κανείς δεν ξέρει τι πραγματικά πιστεύουν οι πολίτες για τα τεκταινόμενα, πόσοι από αυτούς θα πάνε στην κάλπη και τι θα ψηφίσουν. Κι όπως όλοι γνωρίζουμε, ο πολίτης στο παραβάν είναι μόνος.

Γι’ αυτή τη ρευστή κι απροσδιόριστη κατάσταση δεν μπορεί να χαίρεται κανείς, ούτε η αντιπολίτευση, γιατί το καπέλο μπορεί να βγάλει λαγό, αλλά μπορεί να βγάλει και λυσσασμένη γάτα με νύχια για οποιονδήποτε.

Η έξοδος στις αγορές, το πλεόνασμα, το κοινωνικό μέρισμα, έστω και με κάποιους ατυχείς γραφειοκρατικούς ή επικοινωνιακούς χειρισμούς, είναι καλά νέα. Πρέπει να είσαι καρμίρης ή από αυτούς τους ανυπόληπτους και βαρεμένους, που εύχονται την καταστροφή, για να μην αναγνωρίσεις ότι, έστω με λάθη, αδικίες, γίνεται κάτι της προκοπής.

Το κρίσιμο ερώτημα είναι σε ποιον βαθμό και σε πόσο χρόνο ό,τι θετικό έγινε θα περάσει στην κοινωνία, αλλάζοντας την ψυχολογία της. Εξίσου κρίσιμο είναι να γίνει αισθητή μια βελτίωση στην καθημερινότητα των απλών ανθρώπων, διότι οι έπαινοι των Ευρωπαίων σηματοδοτούν αλλαγή κλίματος κι ανάκτηση αξιοπιστίας της χώρας, αλλά δεν αγοράζουν ούτε μισό κιλό κρέας.  

Χρειάζονται «ανιχνευτές» της κατάστασης και της βούλησης της αληθινής κοινωνίας και η οικοδόμηση μιας πολιτικής στρατηγικής, που δεν θα βασίζεται στη φενάκη της προπαγάνδας ή στα φιλικά χτυπήματα στην πλάτη από αυτούς οι οποίοι ως χθες ήταν μέρος του προβλήματος κι έχουν μια όλο και απομειούμενη αξιοπιστία. Διότι, ξαναλέω, το χειρότερο που μπορεί να συμβεί σε όποιον κατέχει εξουσία ή σε όποιον φιλοδοξεί να την κατακτήσει με τη λαϊκή ψήφο είναι να παγιδευτεί στην ίδια του την προπαγάνδα. Η κοινωνία θα σε προσπεράσει κι η πραγματικότητα θα σε εκδικηθεί, όχι μόνο πίσω από το παραβάν των εκλογικών τμημάτων.

Φαήλος Μ. Κρανιδιώτης