Ο σκηνοθέτης του Platoon και η cartoon αριστερά...

Αλέξης Τσίπρας, Σλαβόι Ζίζεκ και Όλιβερ Στόουν στο ίδιο πλάνο.

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, φανερά αμήχανος (όπως οποιοσδήποτε κοινός θνητός μπροστά σε δύο διασημότητες) και με ένα λανθάνον μειδίαμα ικανοποίησης για το απίθανο και επικοινωνιακά αβανταδόρικο «κολάζ».

Ο Ζίζεκ, με τη γνώριμη υπερδιέγερση του διανοούμενου-σταρ, του επιδεικτικά διχασμένου μεταξύ έκθεσης και αναδίπλωσης αλλά πρόθυμου, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε, να υπηρετήσει τη νέα «ριζοσπαστική» τάξη πραγμάτων που ευαγγελίζεται ο Αλέξης Τσίπρας.

Ο Στόουν με το στυγνό βλέμμα του μεγαλοπαράγοντα του Hollywood σε αποστολή - casting για την ανεύρεση του μελλοντικού πρωταγωνιστή της αριστεράς που θα γεμίσει τα ταμεία.

Θα μπορούσε να είναι μία σκηνή βγαλμένη από ταινία του Κιούμπρικ (μία «Οδύσσεια» της εξέλιξης του είδους «αριστερός») ή μία σκηνή που κόπηκε από το “Film Socialisme” του Γκοντάρ λόγω άμετρου… ρεαλισμού.

Όμως, ο τηλεοπτικός φακός (και η οργανωτική επιτροπή του 6ου Ριζοσπαστικού Φόρουμ) ξεπερνά σε δημιουργικό οίστρο και τον πιο ρηξικέλευθο σκηνοθέτη και γίνεται για άλλη μία φορά αφορμή για small και big talk στα ΜΜΕ.

Εκεί όπου για ορισμένους ειδήμονες της πολιτικής και της πολιτικής επικοινωνίας αρκεί ένα dixit του «αριστερού» Στόουν ή του «αιρετικού» Ζίζεκ προκειμένου να καθιερωθεί ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ στη συλλογική συνείδηση ως η ελπίδα και το μέλλον της παγκόσμιας αριστεράς.

Η φιλότιμη προσπάθεια του Στόουν να ξαναγράψει την αμερικανική ιστορία χωρίς φόβο και με πολύ πάθος (με την πρόσφατη προβολή του ντοκιμαντέρ 10 επεισοδίων με τίτλο The Untold History of the United States στο δίκτυο Showtime) και η γοητεία που του –και που μας- ασκούν οι επαναστάτες του πολιτικού και δημόσιου βίου, από τον Κάστρο ως τον θρυλικό Μαραντόνα, δεν τον καθιστούν γκουρού της από Δυσμάς αριστεράς.

Το ζήτημα, ασφαλώς, δεν είναι τι ψηφίζει ο Όλιβερ Στόουν ούτε εάν ταξίδεψε στην Κροατία ως επίσημος εκπρόσωπος της αμερικανικής αριστεράς. Ούτως ή άλλως η υπόθεση «αριστερά» στην Αμερική πηγάζει από άλλες παραδόσεις, αντιμετωπίζει διαφορετικά κοινωνικά περιβάλλοντα και ιστορικά γεγονότα απ’ ότι η αριστερά στην Ευρώπη.

Το ζήτημα είναι τι, γιατί και εν ονόματι τίνος επιλέγουμε να βαφτίζουμε κάποιον ή κάτι «αριστερό» και «ριζοσπαστικό». Το ζήτημα, είναι, επίσης για ποιόν λόγο ένας νέος ηγέτης του χώρου έχει την ανάγκη να ακουμπήσει σε σταρ και όχι στις ανάγκες, τις προσδοκίες και τις ελπίδες της κοινωνίας προκειμένου να θεμελιώσει το ιδεολογικό του προφίλ. Για ποιον λόγο η αριστερά σήμερα εξακολουθεί να απομυζεί τους μύθους, τα σύμβολα και το φαντασιακό που την έχει ιστορικά διαμορφώσει προκειμένου να συντηρήσει το ριζοσπαστικό της προφίλ.

Στον Αλέξη Τσίπρα και τους θιασώτες του ριζοσπαστισμού α λα ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσαμε να απευθύνουμε την κριτική που ο αμερικανός φιλόσοφος Ρίτσαρντ Ρόρτυ απηύθυνε στην λόγια αριστερά της Αμερικής, την οποία και χαρακτήρισε μία αριστερά που «προτιμά να αναφέρεται στο «σύστημα» και όχι σε συγκεκριμένες κοινωνικές πρακτικές ή σε συγκεκριμένες αλλαγές αυτών των πρακτικών. Η ρητορική αυτής της αριστεράς εξακολουθεί να είναι επαναστατική και όχι μεταρρυθμιστική και πραγματιστική. Η άκριτη χρήση όρων όπως «ύστερος καπιταλισμός» υποδεικνύει πως μπορούμε απλώς να αναμένουμε την κατάρρευση του καπιταλισμού και όχι να σχεδιάζουμε πώς θα διαμορφώνονται οι τιμές και πώς θα ρυθμίζεται η διανομή όταν δεν θα υπάρχουν οι αγορές. Το εκλογικό σώμα, οι άνθρωποι που πρέπει να κερδηθούν […] απαιτούν να μάθουν τις λεπτομέρειες. Θέλουν να ξέρουν πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα αν παραμεριστεί η αγορά. Θέλουν να ξέρουν πώς θα λειτουργεί η συμμετοχική δημοκρατία. [Αυτή η αριστερά] δεν διαθέτει απαντήσεις σ’αυτά τα ερωτήματα αλλά αν δεν τις αποκτήσει δεν θα μπορέσει ποτέ να γίνει μία Αριστερά της πολιτικής πράξης. [Ε]ίναι […] μία αριστερά που τα μέλη της είναι τόσο απασχολημένα με το να αποκαλύπτουν το προσωπείο του παρόντος που δεν βρίσκουν τον καιρό να συζητήσουν τι νόμοι χρειάζεται να ψηφιστούν για να δημιουργηθεί ένα καλύτερο μέλλον» 2.

Είναι, δηλαδή, μία αριστερά που αγνοεί «την ποιητική διάσταση του ανθρώπινου βίου σε όφελος της αμιγώς θεωρητικής» 3, όπως ακριβώς η χωμένη στις σελίδες των βιβλίων λόγια αριστερά που στηλιτεύει ο Ρόρτυ.

Μία αριστερά χάρτινη, ή διαφορετικά μία αριστερά cartoon 4.

           ---------------------------------------------------------------------------

1 Η φωτογραφία και η λεζάντα προέρχονται από το εξαιρετικό blog του αμερικανού φωτογράφου Brandon Stanton “Humans of New York” (http://www.humansofnewyork.com/) που επέλεξε να δώσει φωνή στην «ποιητική διάσταση του ανθρώπινου βίου» στην πόλη της Νέας Υόρκης, σε πείσμα των κυρίαρχων media που αναζητούν και αναδεικνύουν συστηματικά πρόσωπα και ιστορίες που «πουλάνε».

2 ΡΟΡΤΥ, Ρίτσαρντ (2000), Η αριστερή σκέψη στην Αμερική του 20ου αιώνα, Πόλις

3 ΡΟΡΤΥ, Ρίτσαρντ (2001),  Η φιλοσοφία και ο καθρέφτης της φύσης, Κριτική

4 Η λέξη προέρχεται από την Ιταλική cartone (χαρτόνι), από το Λατινικό carta (κομμάτι χαρτί), που προέρχεται από το ελληνικό χάρτης (κομμάτι από πάπυρο).

Της Έλλης Τσιφόρου από το news247.gr

* Η Έλλη Τσιφόρου έχει σπουδάσει Επικοινωνία και Μέσα Ενημέρωσης στην Ελλάδα και τη Γαλλία. Από το 2004 εργάζεται ως πολιτικός σύμβουλος, αρχικά στις Βρυξέλλες και έπειτα στην Αθήνα.