Ηταν έγκλημα η απογραφή;

Είμαι από εκείνους που υποστήριξαν την απογραφή του 2004. Και δεν έχω κανέναν λόγο να αλλάξω άποψη, όπως έσπευσαν πλείστοι όσοι πολιτικοί και δημοσιογράφοι να πράξουν για να φανούν ευχάριστοι στον νέο πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας, καθώς ξαφνικά και ακαίρως ξεσπάθωσε κατά της απογραφής. Και πολύ περισσότερο όταν η βίαιη κριτική του επικεντρώνεται αποκλειστικά στο πρόσωπο του τέως «τσάρου» της ΝΔ, κ. Γιώργου Αλογοσκούφη. 

Και εξηγούμαι ξεκινώντας από τα αυτονόητα. Κάθε συνετός άνθρωπος, από πρόεδρο σωματείου ή επίτροπο ενορίας έως μικρό ή μεγάλο επιχειρηματία, όταν αναλαμβάνει τη συνέχιση μιας οικονομικής διαχείρισης, το πρώτο πράγμα που κάνει είναι να προβεί σε μια προσεκτική απογραφή του τι παραλαμβάνει, για να ξέρει πώς θα προχωρήσει χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις. Αυτό έκανε και όφειλε να κάνει και η κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή όταν διαδέχθηκε την κυβέρνηση Σημίτη. Υπήρχε και ένας πρόσθετος λόγος. Η ήδη εκδηλούμενη καχυποψία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την έκτοτε διαβόητη «δημιουργική λογιστική» που εφάρμοζε η κυβέρνησηΠαΣοΚ και που οι πολέμιοι της απογραφής Αλογοσκούφη έχουν- ή προσποιούνται ότι- ξεχάσει. Είμαι σε θέση να γνωρίζω από πρώτο χέρι την από τότε δυσπιστία της επιτροπής για τα αργότερα αποκληθέντα «greek statistics», καθώς, ως εξουσιοδοτημένος από το Ευρωκοινοβούλιο το 2002, υπήρξα εισηγητής
της ετήσιας έκθεσης αξιολόγησης και εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας και έτσι έγινα επισήμως κοινωνός των αμφιβολιών και των επικρίσεων της ΕΕ για την τότε «δημιουργική λογιστική», πράγμα που θα πρέπει να θυμούνται οι κκ. Παπαδήμος και Ν. Χριστοδουλάκης, με τους οποίους το είχα συζητήσει προτού γράψω την έκθεσή μου. Συνεπώς, το θέμα των προβληματικών στατιστικών στοιχείων είχε τεθεί από τότε, έστω και διακριτικά. Ακριβώς γι΄ αυτό η απογραφή υπήρξε κεντρική πολιτική επιλογή στο προεκλογικό πρόγραμμα της ΝΔ. Να υπενθυμίσω μάλιστα (διότι κανένας δεν το αναφέρει) ότι την ευθύνη για το προεκλογικό πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας στον τομέα της οικονομίας, αλλά και το γενικότερο, την είχε άλλο κορυφαίο στέλεχος της ΝΔ και όχι ο κ. Αλογοσκούφης, ο οποίος εκλήθη ως υπουργός να προβεί στην απογραφή, με την οποία φυσικά ήταν σύμφωνος. 

Συνεπώς, απογραφή επιβαλλόταν από την κοινή λογική αλλά και από τις πιέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αλλωστε, απογραφή έκανε και η σημερινή κυβέρνηση, καταγγέλλοντας στατιστικές λαθροχειρίες της προηγούμενης, οι οποίες δυστυχώς συνεχίζονται μέχρι και σήμερα, εξ ου και οι προϋπολογισμοί 2010 και 2011 ήταν εκτός πραγματικότητας. Ενας από τους λόγους για τους οποίους έπεσε έξω το μνημόνιο είναι και αυτός. Αλλωστε, γι΄ αυτό η σημερινή κυβέρνηση υποχρεώθηκε να δημιουργήσει ανεξάρτητη Στατιστική Αρχή, η οποία μολονότι βελτίωσε την αξιοπιστία της, έχει πρόβλημα με πολλά στοιχεία που δεν διαθέτει ή της στέλνουν κατά προσέγγιση, συγκαλύπτοντας το μπάχαλο της οικονομικής διαχείρισης της δημόσιας διοίκησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης. 

Το λάθος, ή έγκλημα, δεν ήταν η απογραφή αλλά το ότι χρησιμοποιήθηκε ως όπλο κομματικής αντιπαράθεσης χωρίς όρια, δίνοντας αφορμή να καταστεί προβληματική η αξιοπιστία της χώρας μας, γεγονός το οποίο έκτοτε επιδεινώνεται και είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι ξένοι αναλυτές και οι ξένες αγορές δεν μας εμπιστεύονται πια. 

Εγκλημα επίσης ήταν το ότι, μετά τη διαπίστωση της δεινής κατάστασης της χώρας μας, προτιμήθηκε η ήπια προσαρμογή, που και αυτή παρέμεινε κυρίως στα χαρτιά. Παράδειγμα: από τους 300 άχρηστους οργανισμούς που είχε ανακοινωθεί ότι θα κλείσουν δεν καταργήθηκε κανένας. Αντίθετα, κατά την τελευταία διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, συστήθηκαν 695 επιπλέον δημόσιοι φορείς, ινστιτούτα, εταιρείες, διευθύνσεις, επιτροπές κτλ. («Εστία», 30.03.2009). 

Φυσικά, αν αναδειχθεί ο κ. Σαμαράς πρωθυπουργός, το πρώτο πράγμα που θα κάνει θα είναι μια ακόμη απογραφή. 

jmarinos@tovima.gr