Οταν η διαδικασία είναι θέμα ουσίας...

Tου Μπαμπη Παπαδημητριου
Στην όμορφη χώρα μας, όταν κάποιος θέλει να διακόψει μια συζήτηση επί της ουσίας, συνήθως επειδή δεν τον «συμφέρει», ζητάει να παρέμβει «επί της διαδικασίας». Ο ίδιος άνθρωπος όμως, όταν οφείλει να εφαρμόσει συγκεκριμένη διαδικασία, όπως είναι ο νόμος, οι συναλλακτικές πρακτικές και η δεοντολογία, εμφανίζεται έτοιμος να τα αγνοήσει λέγοντας επιτιμητικά προς όσους δεν συμφωνούν: «Ελα μωρέ, μην είσαι τόσο τυπικός!»
Ο Μιχάλης Σάλλας είναι ένας έμπειρος «διοργανωτής συμφωνιών». Δεν χρειάζεται να αποδείξει την αξία του. Θα ήταν βεβαίως καλύτερα να έχει πείσει ενωρίτερα τους κύριους μετόχους του για τη θέση της τράπεζάς «τους» σε ενδεχόμενη αναδιάταξη του τραπεζικού συστήματος. Υπάρχουν πράγματα που γίνονται σε περιόδους ανάπτυξης και άλλα που υποχρεωτικώς συμβαίνουν σε περιόδους ύφεσης.
Σε καμία περίπτωση, ακόμη κι αν «ακούγονται» ίδια, η συγκέντρωση επιχειρηματικών οργανισμών δεν μπορεί να γίνει με τους ίδιους όρους όταν οι (τραπεζικές) αγελάδες είναι «παχιές» και όταν, όπως σήμερα, οι τράπεζές «μας» περνούν μια δύσκολη φάση καταβαράθρωσης της ρευστότητας και αμφισβήτησης της εμπιστοσύνης προς αυτές. Δηλαδή, τα δύο απαραίτητα συστατικά για να στέκεται όρθιος ένας τραπεζικός οργανισμός.
Ο πρόεδρος του Ομίλου Πειραιώς είναι και σήμερα, όπως και παλαιότερα, χρήσιμος. Πρώτος αυτός ξεκίνησε τον χορό των ιδιωτικοποιήσεων. Οταν, στις αρχές της δεκαετίας ’90, δεν «φοβήθηκε» τις παλαιότερες παραταξιακές σχέσεις του με το ΠΑΣΟΚ και άνοιξε πρώτος τον χορό των ιδιωτικοποιήσεων στη χώρα μας. Εκπρόσωπος τότε ομάδας επιχειρηματιών, αγόρασε από την κυβέρνηση Μητσοτάκη τη μικρή Τράπεζας Πειραιώς, ψυχοπαίδι του φιλοβασιλικού Ανδρεάδη, αποπαίδι του εθνικοποιημένου από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και κρατικοποιημένου από τον Ανδρέα Παπανδρέου ομίλου της Εμπορικής Τράπεζας.


Από τότε έως σήμερα, όμως, ακόμη και στην Ελλάδα, εμπεδώθηκαν κάποιες, νομικά κατοχυρωμένες αλλά και αποδεκτές από την αγορά, διαδικασίες και συνήθειες. Ηταν εκτός νομικών διαδικασιών ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου όταν παρακινούσε, χωρίς να εξηγεί κάτι συγκεκριμένο, τη συγχώνευση τραπεζών. Για μιαν ακόμη φορά, ο υπουργός Οικονομικών συγχέει αυτόν το ρόλο του με εκείνον του news maker, για τον οποίο αρχικώς είχε επιλεγεί από τον Γιώργο Παπανδρέου. Είναι άλλο πράγμα να ασκείς οικονομική πολιτική και διαφορετικό να κουλαντρίζεις την προπαγάνδα. Στην περίπτωση της «πρότασης Σάλλα», η διαφορά αυτή μπορεί να καθορίσει τα χειρότερα και όχι απλώς τα αποσκοπούμενα. Αν ο κ. Παπακωνσταντίνου θέλει να πουλήσει την κρατική συμμετοχή στον τραπεζικό κλάδο, δεν έχει παρά να το ανακοινώσει και να το αναθέσει στην Επιτροπή Αποκρατικοποιήσεων. Οταν θα γνωρίζουμε ποιο είναι το πωλούμενο και με ποιους όρους πωλείται, τότε θα μπορούμε να κρίνουμε την πλέον συμφέρουσα λύση και την προσφορά που θα τη συνοδεύσει.
Στον τραπεζικό χώρο, οι περισσότεροι γνωρίζονται μεταξύ τους. Αυτό είναι χρήσιμο. Συχνά, οι υπεύθυνοι διευθύνοντες των οργανισμών που πρωταγωνιστούν στο σενάριο που, για την ώρα, χειρίζεται μόνος ο κ. Σάλλας, έχουν συνεργαστεί μεταξύ τους στην ίδια πλευρά του τραπεζιού. Για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις και σκιές, η ουσία θα διασφαλιστεί μόνον και εφόσον οι διαδικασίες είναι κρυστάλλινες. Στις υποθέσεις χρήματος, ουσία και διαδικασία έχουν απολύτως ταυτόσημη σημασία.